Parafię Świekatowo założono w roku 1277, wydzielając ją z parafii Stary Jasieniec (dzisiaj Serock). Pierwsze budynki sakralne były drewniane. Kościół murowany powstał dopiero w 1822 roku, podobnie jak poprzednie drewniane na wzgórzu cmentarnym . Cieszył się on pięknym, bogatym wyposażeniem renesansowo-barokowym, z czego zachowała się część ołtarza ze szkoły gdańskiej Hermana Hana, dziś znajdująca się w niedalekim Rykowisku oraz dzwon odlany w Toruniu w roku 1691, który obecnie stanowi eksponat w kruchcie świekatowskiego Kościoła. Z powodu napływu ludności i znacznie zwiększającej się liczbie wiernych Kościół okazał się za mały. Dlatego też pod koniec XIX wieku z inicjatywy ks. Antoniego Miluckiego (spoczywa na parafialnym cmentarzu) postanowiono wybudować nową, większą świątynię. Jej budowa trwała prawie 10 lat z niewielkimi przerwami. Nowy Kościół, który podobnie jak poprzednie świątynie otrzymał wezwanie św. Marcina Biskupa z Tour (poświęcony i konsekrowany 14 marca 1909 r.). To z okazji Jego imienin (11 listopada) do Świekatowa zdążali ludzie z Pomorza i Kujaw na jarmark i modlitwę przed wizerunkiem św. Marcina (gotycka figura świętego zaginęła w niewyjaśnionych okolicznościach). Tragicznym dniem parafii i okolicy były pierwsze dni II wojny światowej. W niedzielę 3 września 1939 roku wojska hitlerowskie spaliły Kościół i wieś, a 26 mieszkańców publicznie rozstrzelano. Cudem ocalała zakrystia z jej wyposażeniem, ornaty i naczynia kościelne, księgi liturgiczne, kredens zakrystyjny. Ofiarę mieszkańców upamiętniają dziś tablice w kruchcie Kościoła. W pierwszych miesiącach okupacji wsi został zamordowany przez nazistów ks. proboszcz Leon Pełka (nie jest znane miejsce śmierci) oraz ks. wikariusz Heliodor Zieliński (w Dolnej Grupie). W czasie okupacji od 1941 roku obowiązki duszpasterskie objął ks. Jan Teodor Lehmann. Nabożeństwa odbywały się w ogołoconym tzw. starym Kościele, który pełnił swą funkcję duszpastersko-katechetyczną aż do odbudowy zniszczonego przez Niemców Kościoła. Do tego zrywu bardzo ofiarnie włączyła się ludność parafii pod przewodnictwem ks. Jana Lehmanna. Jesienią 1948 roku z wielkimi trudnościami zakończono budowę świątyni, którą poświęcono i po raz pierwszy od 9 lat odprawiono Mszę Świętą. Następne lata były dalszym etapem odnawiania i upiększania Kościoła (ławki, polichromia, freski autorstwa pani prof. Iwickiej, organy, nowe ołtarze). Od roku 2011 kościół poddawany jest kapitalnej renowacji ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego – Dziedzictwo Kulturowe, Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków oraz wielkiej pomocy mieszkańców parafii. Udało się położyć nowy dach z orynnowaniem i opierzeniem. Z okazji Roku Wiary (2013) na parafialnym cmentarzu (przy głównym wejściu) powstało miejsce ku czci wszystkich duszpasterzy, kapłanów świekatowskich, którzy swoją modlitwą, wiarą i pracą, uczyli jak żyć. W dniu 19 lipca 2015 roku do świątyni wprowadzono relikwie krwi św. Jana Pawła II – Papieża Rodziny. Przed nami jeszcze wiele modlitwy i pracy, aby przywrócić dawne piękno świątyni św. Marcina w Świekatowie. Wszystkie sprawy parafii polecamy Waszej modlitwie.
Opracował: ks. Dawid Szczeblewski
Foto: Jakub Gackowski